Sayın Üyemiz,

Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı, Ulaşım Emniyeti İnceleme Merkezi Başkanlığı'ndan gönderilen 21.05.2024 tarihli ve 1925056 sayılı özet içeriği aşağıda sunulan yazıda, Sochi/Rusya Federasyonu açıklarında  demirli  bulunan  Türk bayraklı bir balık avlama gemisinde, balık depolama ambarına temizlik amacıyla giren 5 mürettebattan, 3 kişinin vefat etmesi 2 kişinin ise hastanede tedavi altına alınmasıyla sonuçlanan çok ciddi bir deniz kazasının inceleme raporuna yer verilmektedir.

Bahse konu kazanın nihai inceleme raporunda;

• Söz konusu balık avlama gemisinde kazanın gerçekleştiği 7 numaralı balık depolama ambarının kaza tarihinden yaklaşık 20 gün önce hamsi balığı depolamak için kullanılmış ancak tahliye edilen balıklardan sonra ambar temizliğinin yapılmamış olduğu,

• Hamsi balıklarından kalan suların ve küçük balık parçaları ile 20 gün boyunca güverte yıkaması sonucu oluşan suların ambara sızmasıyla ve ortamın da ısısıyla, kapalı mahal olan ambarda insan sağlığı için zararlı toksik gazların biriktiği,
• Balık avlama gemisinin Rusya Federasyonu'na ait Sochi Limanı açıklarında iken kapalı mahal olan balık depolama ambarının temizlenmesi için personel görevlendirmesinin yapılmış olduğu ancak kapalı mahalle giriş öncesi ve giriş anındaki gerekli önlemlerin alınmadığı,
• Ambar temizliği için görevlendirilen personelin, tayfa sınıfı dışında Su Ürünleri Ruhsat Tezkeresi (SÜRT) ile gemide mevsimlik olarak çalışmakta olduğu ve ambardaki suyu basmak ve temizlemek için ambara girdiklerinde ortamdaki toksik gazlardan zehirlenerek ambarda bayıldığı,
• Kaza sonrası kapalı mahal konusunda yetersiz bilgiye sahip ve tecrübeden yoksun mürettebat/çalışanlar tarafından kazazedeyi balık depolama ambarından bir an önce çıkartmak için fedakârlık ve iyi niyetle yapılan kurtarma çalışmalarının, kurtarma çalışmalarına katılan mürettebatın/çalışanların da gazdan zehirlenmesine neden olduğu, 
• Gaz zehirlenmesine maruz kalan personelin bir kısmının kendi imkanları ile ambar merdiveninden tırmanmaya çalıştığı ve gemi personeli tarafından kurtarıldığı, bir kısmının ise gemi personeli tarafından ambar tabanından kanca ile çekilerek kurtarıldığı,
• Kazanın zehirlenme kaynaklı olduğunun ortaya çıkması üzerine gemide bulunan solunum cihazı ile kazazedelere yardım edilmesinin planlanmış olduğu fakat taşıma sırasında düşürülerek bağlantı noktasından kırılan solunum cihazını kullanmanın mümkün olamadığı,
• Ambarda bayılıp kalan mürettebatı/çalışanları kurtarma çalışmalarında solunum cihazının kullanılamamasının, kurtarma çalışmalarının uzamasına dolayısıyla kazazedelerin daha uzun süre toksik gaza maruz kalmasına neden olduğu,
• Tehlikeli meslekler grubunda yer alan balıkçılık mesleğini yapan ve ambardaki zehirli gaza maruz kalan ilk kazazedenin, balıkçılık ile ilgili bir mesleki yeterlik eğitimi almamış olduğu,
• Balık avlama gemisinde gemiadamı olarak yer alan kişiler dışında Su Ürünleri Ruhsat Tezkeresi ile çalışan personelin temel ilk yardım dahil olmak üzere herhangi bir temel denizcilik eğitimi almamış olduğu,
• Balıkçı gemisinde tayfa sınıfı gemiadamları ve Su Ürünleri Ruhsat Tezkeresi ile çalışanların kapalı mahalde oluşabilecek gaz zehirlenmesi konusunda yeterli bilgi sahibi olmadıklarından, balık depolama ambarına ilk girişte ve sonrasında yapılan kurtarma çalışmalarında ambarda zehirli gaz olabileceğinin göz önünde bulundurulmadığı,

belirtilmektedir.

Bu kapsamda Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Ulaşım Emniyeti İnceleme Merkezi Başkanlığı'nca;

- Ticari balıkçı gemilerinde çalışmak üzere "Su Ürünleri Ruhsat Tezkeresi" alacak gerçek kişilerin, asgari bir denizde güvenlik ve temel denizcilik eğitimi almaları konusunda Tarım ve Orman Bakanlığı'nca uygun görülen düzenlemelerin yapılması,

- Balık avlama gemisindeki tüm kapalı mahallerin belirlenmesi ve kapalı mahallere girmeden önce gerekli kontrol ve takiplerin yapılmak üzere prosedürlerin belirlenmesi,

- Balıkçılık sezonuna başlamadan önce kapalı mahallerde meydana gelebilecek kazalar konusunda mürettebatın bilgilendirilmesine yönelik prosedür geliştirilmesi,

- Balıkçı gemisinde kapalı mahallere giriş yapacak personel, refakat edecek personel ve kapalı mahalde kurtarma çalışmalarında görev alacak tüm ekip üyelerine eğitim verilmesi,

- Benzer kazaların tekrar yaşanmaması için konunun  balıkçılık sektöründeki Üyelerimize sirküle edilmesi,

hususlarında tavsiyelerde bulunulmuştur.

Bilgilerinize arz/rica ederim.

                                                                                                         Saygılarımla,

                                                                                                          İsmet SALİHOĞLU
                                                                                                          Genel Sekreter