Özel Teknelerin Donatımı ve Özel Tekneleri Kullanacak Kişilerin Yeterlikleri Hakkında Yönetmelik
"Özel Teknelerin Donatımı ve Özel Tekneleri Kullanacak Kişilerin Yeterlikleri Hakkında Yönetmelik" Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı tarafından 18 Ocak 2023 tarih ve 32077 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanmış olup, Ek'te sunulmaktadır.
Bahse konu Yönetmelik, özel teknelerin donatımı ve bunları kullanacak kişilerin yeterlikleri, eğitim ve sınavları ile belgelendirilmelerine ilişkin usul ve esasları belirlemekte olup, bağlama kütüğüne veya gemi siciline kayıtlı özel tekne cinsindeki deniz araçları ile bunların sahiplerini ve kullanacak kişileri kapsamaktadır.
Söz konusu Yönetmelik'te yer alan öne çıkan hususlardan özetle;
1-Özel tekneler, bölge, mesafe ve zaman sınırı olmaksızın, en az ADB veya güverte sınıfı gemici ve üstü yeterlik belgesi sahibi bir kişinin sevk ve idaresinde seyredecek olup, 18 yaşından küçük ADB sahibi kişiler, boyu 5 metreden fazla olan özel tekneleri sevk ve idare edemeyeceklerdir.
2-Özel teknelerde seyirde en fazla bulunabilecek kişi sayısı, teknenin uygunluk belgesinin dizayn kategorisinin taşıma kapasitesinde belirtilen sayı olup, ancak uygunluk belgesi olmayan özel teknelerde metre başına bir kişi olmak üzere donatılacak ve bu sayı her halükârda on iki kişiyi geçemeyecektir.
3-Amatör denizci belgesinin (ADB) geçerlik alanına ilişkin olarak;
-ADB, gemi adamı yeterlik belgesi yerine geçmeyecektir.
-Turizm mevzuatı uyarınca belgelendirilmiş, ticari faaliyette bulunmaksızın gezi ve sportif amaçlı olarak mürettebatsız (bare-boat) kiralanan ticari yatlar, kiracı sıfatıyla ADB sahibi kişilerce sevk ve idare edilecektir. Ayrıca, yabancı uyruklu kişiler kendi ülkelerinden almış oldukları belgenin tanıdığı yetkiler çerçevesinde anılan tekneleri kullanabileceklerdir.
4-Amatör Denizci Eğitimlerine ilişkin olarak ADBS ((Amatör Denizci Bilgi Sistemi (adbs.uab.gov.tr)) üzerinden Çevrimiçi Teorik Eğitime ilaveten Uygulama Eğitimi zorunlu tutulmuş olup, Uygulama Eğitimi Başarı durumu sonucuna göre Amatör Denizci Sınavına katılabilme şartı getirilmiştir. Söz konusu uygulama hakkında özetle;
-Teorik eğitime katılmak için adayın ADBS üzerinden hesap oluşturması gerekmektedir.
-Teorik eğitimler ADBS sistemi üzerinden çevrimiçi yapılacak olup, eğitim konularının eğitime başladıktan sonra en fazla 15 gün içerisinde tamamlanması gerekmektedir. Belirtilen süre içerisinde eğitimin tamamlanmaması halinde çevrimiçi eğitim tekrarlanacaktır.
-Eğitimin tamamlanmasını müteakip adayın ADBS üzerinden uygulama eğitimi randevusu alması için gerekli yönlendirme yapılacaktır.
-Uygulama eğitimlerinin kapsamı, gerekleri ve eğitim müfredatı UAB Denizcilik Genel Müdürlüğü tarafından belirlenecek ve bu eğitimler Denizcilik Genel Müdürlüğü ya da yetkilendirilmiş kurum veya kuruluşlar tarafından verilecektir. Uygulama eğitimlerini başarıyla tamamlayanların uygulama eğitimlerini bitirme durumu çevrimiçi kütük kayıtlarına Bakanlık veya yetkilendirilmiş kurum veya kuruluşlar tarafından işlenecektir.
-Uygulama eğitiminin tamamlanmasını müteakip adayın ADBS üzerinden oluşturduğu hesap üzerinden sınav oluşturabilmesi ve katılabilmesi için sınav modülü aktif hale gelecek, sınavda başarısız olanlar aynı sınav için en az bir hafta aralıklarla sınava toplam dört kez katılabilecek, Dördüncü kez başarısız olanların teorik eğitimi tekrar almak zorunda kalacak ancak uygulama eğitiminden muaf tutulacaklardır.
-Sınavda başarılı olmak için 100 üzerinden en az 70 puan almak, sınavda; düzlem seyir, denizde çatışmayı önleme kuralları, temel gemicilik ve tekne kullanma, meteoroloji, denizde güvenlik ve denizde haberleşme, ilk yardım ve uluslararası sözleşmeler, tekne, motor ve elektrik bilgisi gibi konuları içeren en az 25 soru sorulacaktır.
5- İdari Yaptırımlara ilişkin olarak;
-Bu Yönetmelikte belirtilen seyir haddinden fazla kişiyle yola çıkan (Tekne Uygunluk Belgesinde yazan kişi sayısı ya da yazmıyorsa metre başına bir kişi olmak üzere hesaplanır ancak, toplam sayı 12'yi geçemez.) özel tekneler ile ticari maksatla yolcu veya yük taşıyan tekneler, "yolculuğuna izin verilmemiş" sayılacağı ve bunlar hakkında 10/6/1946 tarihli ve 4922 sayılı Denizde Can ve Mal Koruma Hakkında Kanunun 20'nci maddesi hükümlerine göre işlem yapılacaktır
-ADB belgesi olmadığı halde özel tekne kullanan kişilere 10.000 Türk lirası idari para cezası uygulanacaktır.
-ADB belgesi ile ticari faaliyette bulunan kişilere 50.000 Türk lirası idari para cezası uygulanır. Faaliyetin tekrarı halinde ise ayrıca, kişinin amatör denizci belgesi iki yıl süreyle askıya alınacaktır.
-Bu Yönetmeliğe göre verilen idari para cezalarının, tebliğinden itibaren en geç bir ay içerisinde ödenmesi gerekmektedir.
-Bu Yönetmelikte belirlenen idari para cezaları, her yıl bir önceki yıla ilişkin olarak 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanunu uyarınca tespit ve ilan edilen yeniden değerleme oranında, takvim yılı başından geçerli olmak üzere artırılarak uygulanacaktır.
Söz konusu Yönetmelik yayım tarihi (18.01.2022) itibari ile yürürlüğe girmiş olup, 2/3/2008 tarihli ve 26804 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Özel Teknelerin Donatımı ve Kullanacak Kişilerin Yeterlikleri Hakkında Yönetmelik yürürlükten kaldırılmıştır.
"Özel Teknelerin Donatımı ve Özel Tekneleri Kullanacak Kişilerin Yeterlikleri Hakkında Yönetmelik"in tamamı Odamız Web Sayfasında (www.denizticaretodasi.org.tr) Duyurular/Turizm/Mevzuat Bölümlerinde yayınlanmakta olup, ayrıca yazımız Ek'inde gönderilmektedir.